Trong thời đại công nghệ số bùng nổ mạnh mẽ, chuyển đổi số đã trở thành xu thế tất yếu của ngành giáo dục Việt Nam. Với tinh thần chủ động, sáng tạo và quyết tâm đổi mới, Trường Phổ thông Dân tộc Nội trú THCS và THPT Sông Mã - ngôi trường mang sứ mệnh “ươm mầm tri thức vùng cao” - đã và đang từng bước hiện thực hóa chuyển đổi số trong mọi hoạt động: từ công tác quản lý, giảng dạy, học tập đến kết nối giữa nhà trường - giáo viên - học sinh - phụ huynh.

1. Từ chủ trương đến hành động - quyết tâm của tập thể nhà trường

Nhận thức rõ chuyển đổi số không chỉ là ứng dụng công nghệ, mà còn là sự thay đổi về tư duy, cách làm và phương pháp quản lý, Ban Giám hiệu Trường PTDTNT THCS và THPT Sông Mã, đứng đầu là thầy Hiệu trưởng Hoàng Văn Tùng, đã sớm xây dựng kế hoạch cụ thể, triển khai đồng bộ các giải pháp nhằm đưa công nghệ thông tin trở thành “xương sống” trong hoạt động giáo dục.

Nhà trường xác định: “Chuyển đổi số là chìa khóa nâng cao chất lượng giáo dục toàn diện, là con đường giúp rút ngắn khoảng cách về điều kiện học tập giữa học sinh vùng cao và miền xuôi.” Chính vì vậy, mọi hoạt động chuyển đổi số đều được gắn với mục tiêu phục vụ thiết thực cho việc dạy tốt - học tốt - quản lý hiệu quả.

Từ những ngày đầu còn nhiều bỡ ngỡ, thầy cô giáo của trường đã mạnh dạn tiếp cận, học hỏi và từng bước làm chủ công nghệ. Dưới sự định hướng quyết liệt của Ban Giám hiệu, Admin, các tổ chuyên môn, cán bộ, giáo viên đều được tập huấn, nâng cao kỹ năng sử dụng phần mềm, thiết bị số, sẵn sàng thích ứng với phương thức dạy học mới.

Viên chức nhà trường được tập huấn sử dụng phần mềm liên lục

2. Ứng dụng công nghệ thông tin toàn diện trong quản lý và điều hành

Một trong những điểm sáng nổi bật của Trường PTDTNT THCS và THPT Sông Mã là việc ứng dụng đồng bộ các phần mềm quản lý giáo dục. Nhà trường đã triển khai hiệu quả các nền tảng số như:

• Phần mềm vnEdu quản lý học sinh, điểm danh và học bạ điện tử, sổ đầu bài, giáo án điện tử…. giúp giáo viên nhập, lưu trữ và tra cứu thông tin nhanh chóng, chính xác; phụ huynh có thể theo dõi kết quả học tập, rèn luyện của con em mình mọi lúc, mọi nơi.
• Hệ thống quản lý văn bản điều hành ioffice: giúp giảm tối đa lượng giấy tờ, đẩy nhanh quy trình xử lý công việc, tạo môi trường làm việc minh bạch, hiện đại.
• Phần mềm quản lý thiết bị, tài sản: giúp thống kê, sử dụng và bảo dưỡng cơ sở vật chất một cách khoa học, tiết kiệm.
• Fanpage avf website trường được duy trì, cập nhật thường xuyên, trở thành kênh thông tin chính thống, phản ánh toàn diện hoạt động của nhà trường, là cầu nối giữa giáo viên, học sinh và phụ huynh.

Nhờ đó, hiệu quả công tác quản lý, điều hành đã được nâng lên rõ rệt. Các loại sổ sách, thống kê, báo cáo đều được số hóa, giúp giảm tải khối lượng công việc cho giáo viên và cán bộ văn phòng. Thông tin được lưu trữ an toàn, dễ truy xuất, đảm bảo tính minh bạch và chính xác cao.

3. Dạy học số hóa - đổi mới phương pháp, nâng cao hiệu quả

Trong công tác chuyên môn, chuyển đổi số đã tạo nên một diện mạo mới cho hoạt động dạy và học. Mỗi giờ học ở Trường PTDTNT THCS và THPT Sông Mã không còn khô khan, một chiều mà trở nên sinh động, hấp dẫn hơn nhờ sự hỗ trợ của công nghệ.

Giáo viên nhà trường đã ứng dụng thành thạo các công cụ như Zoom, Google Meet, Microsoft Teams, ClassPoint, Canva, Azota,  các ứng dụng AI thông minh… trong soạn giảng, kiểm tra và đánh giá học sinh. Các bài giảng điện tử được đầu tư công phu, có hình ảnh, video minh họa sinh động, giúp học sinh dễ tiếp thu và khơi gợi niềm hứng thú học tập.

Bên cạnh đó, việc xây dựng ngân hàng đề thi, học liệu số, kho bài giảng điện tử dùng chung đã giúp giáo viên chia sẻ tài nguyên, hỗ trợ lẫn nhau, nâng cao chất lượng giảng dạy. Mô hình lớp học đảo ngược, dạy học trực tuyến kết hợp trực tiếp (Blended Learning) đã được áp dụng linh hoạt, đặc biệt trong những giai đoạn học sinh đi thực tế hoặc khi thời tiết vùng cao có diễn biến phức tạp.

Nhờ ứng dụng chuyển đổi số, học sinh dân tộc nội trú nay không chỉ học trong phạm vi lớp học, mà còn được kết nối với kho tri thức rộng lớn của thế giới, tham gia các cuộc thi trực tuyến, giao lưu học tập qua mạng, mở rộng tầm nhìn và kỹ năng số - điều vô cùng cần thiết trong thời đại 4.0.

4. Kết nối thông minh - gắn kết ba môi trường: Nhà trường - Gia đình - Xã hội

Một thành công đáng ghi nhận nữa là việc nhà trường xây dựng được hệ thống kết nối linh hoạt giữa giáo viên, học sinh và phụ huynh thông qua các nền tảng số.

Nhờ phần mềm quản lý học sinh và sổ liên lạc điện tử, phụ huynh có thể theo dõi kết quả học tập, chuyên cần, hạnh kiểm của con em mình ngay trên điện thoại. Thông báo, tin nhắn, lịch họp phụ huynh đều được gửi tự động, giúp tương tác nhanh chóng và chính xác.

Ngoài ra, Fanpage và website của nhà trường còn là kênh tuyên truyền, chia sẻ các hoạt động giáo dục, thành tích học sinh, thông báo tuyển sinh, lịch thi, hoạt động ngoại khóa... tạo nên một cộng đồng học đường số hóa, thân thiện và gắn bó.

Nhờ kết nối thông minh này, niềm tin giữa phụ huynh và nhà trường ngày càng được củng cố. Mọi hoạt động giáo dục đều trở nên công khai, minh bạch, tạo điều kiện thuận lợi cho công tác phối hợp giáo dục toàn diện học sinh.

5. Đội ngũ nhà giáo - trung tâm của chuyển đổi số

Chuyển đổi số chỉ thực sự thành công khi người thầy là nhân tố dẫn dắt sự thay đổi. Nhận thức được điều đó, Ban Giám hiệu trường luôn quan tâm bồi dưỡng, nâng cao năng lực chuyển đổi số cho đội ngũ cán bộ, giáo viên, nhân viên.

Nhà trường đã tổ chức nhiều lớp tập huấn, chuyên đề bồi dưỡng kỹ năng số, kỹ năng sử dụng phần mềm dạy học cho giáo viên. Mỗi thầy cô đều được khuyến khích tự học, tự nghiên cứu, chia sẻ kinh nghiệm sử dụng công nghệ trong giảng dạy.

Đặc biệt, các phong trào như “Mỗi giáo viên là một công dân số”, “Mỗi bài giảng là một sản phẩm sáng tạo” được phát động rộng rãi, khơi dậy tinh thần đổi mới và sáng tạo trong đội ngũ. Nhiều thầy cô đã đạt giải cao trong các cuộc thi thiết kế bài giảng điện tử, xây dựng học liệu số cấp tỉnh và cấp ngành.

Nhờ sự nỗ lực không ngừng của đội ngũ giáo viên, chuyển đổi số trong dạy học của trường PTDTNT THCS và THPT Sông Mã đã đi vào chiều sâu, trở thành nét văn hóa đổi mới đặc trưng của nhà trường.

6. Học sinh dân tộc nội trú - tự tin làm chủ công nghệ

Điều đáng mừng là, dù phần lớn học sinh của trường đến từ các xã vùng cao, điều kiện còn nhiều khó khăn, song các em đã mạnh dạn tiếp cận và sử dụng thành thạo các công cụ học tập trực tuyến.

Nhiều em đã biết làm bài tập, tra cứu thông tin, thiết kế bài thuyết trình, dựng video học tập bằng điện thoại hoặc máy tính. Một số học sinh còn tham gia các cuộc thi “Tin học trẻ”, “Sáng tạo thanh thiếu niên nhi đồng” và đạt giải cao.

Nhà trường cũng thường xuyên tổ chức các buổi sinh hoạt chuyên đề về kỹ năng số, an toàn thông tin mạng, sử dụng Internet hiệu quả, giúp các em hình thành thói quen học tập hiện đại, an toàn và tích cực.

Chính tinh thần ham học hỏi, dám thử thách, dám sáng tạo của học sinh nội trú đã tiếp thêm động lực để nhà trường tiếp tục đẩy mạnh công cuộc chuyển đổi số trong những năm tiếp theo.

Học sinh thực hiện kiểm tra trực tuyến nhanh gọn.

7. Thành quả và định hướng tương lai

Nhờ triển khai đồng bộ, chuyển đổi số tại Trường PTDTNT THCS và THPT Sông Mã đã mang lại nhiều kết quả rõ rệt:

• 100% cán bộ, giáo viên sử dụng thành thạo các phần mềm dạy học và quản lý.
• 100% học sinh có tài khoản học tập trực tuyến và được hướng dẫn kỹ năng số cơ bản.
• Tất cả hồ sơ, sổ sách, học bạ được số hóa, đảm bảo an toàn và thuận tiện tra cứu.
• Chất lượng giáo dục của nhà trường được nâng cao rõ rệt, tỉ lệ học sinh khá giỏi tăng qua từng năm.
• Môi trường làm việc, học tập thân thiện, chuyên nghiệp, hiện đại hơn bao giờ hết.

Trong giai đoạn tới, nhà trường tiếp tục đầu tư nâng cấp hạ tầng công nghệ, mở rộng băng thông Internet, bổ sung thiết bị phòng học thông minh, xây dựng lớp học số mẫu, đồng thời phát triển hệ sinh thái học tập số hóa toàn diện.

Thầy Hiệu trưởng Hoàng Văn Tùng chia sẻ:

“Chuyển đổi số không chỉ giúp chúng ta dạy và học tốt hơn, mà còn góp phần hình thành những công dân số - những con người có năng lực thích ứng với thế giới hiện đại. Với tinh thần chủ động, sáng tạo và đoàn kết, Trường PTDTNT THCS và THPT Sông Mã sẽ tiếp tục là điểm sáng trong công cuộc chuyển đổi số của ngành giáo dục huyện Sông Mã.”

Kết luận

Chuyển đổi số không còn là khái niệm xa vời mà đã trở thành hơi thở trong từng hoạt động của Trường PTDTNT THCS và THPT Sông Mã. Với tầm nhìn đúng đắn của Ban Giám hiệu, sự đồng lòng của đội ngũ giáo viên và nỗ lực của học sinh, nhà trường đang từng bước khẳng định vị thế tiên phong trong đổi mới giáo dục vùng cao.

Trên hành trình ấy, mỗi thầy cô, mỗi học sinh chính là “hạt nhân số” - cùng góp phần tạo nên một ngôi trường thông minh, nhân văn và sáng tạo, nơi công nghệ được sử dụng để phục vụ con người, để tri thức được lan tỏa và ước mơ được chắp cánh.

Tác giả: Phương Thảo (Sunflower)